Giới thiệu giản lược Xai Phu Luang

Mặt trời lặn trên dãy núi Trường Sơn ở thị trấn Lak Sao, tỉnh Borikhamxay, Lào.

Dãy núi Trường Sơn, hoặc gọi dãy núi Trung Kì, là dãy núi chủ yếu ở bán đảo Đông Dương, là đường phân thuỷ của sông Mê Kông và hệ thống sông ngòi đổ vào biển Đông, đi song song với bờ biển, về tổng thể hiện ra hình vòng cung thoai thoải theo hướng tây bắc - đông nam, cũng là dải núi dài phân chia ranh giới Việt NamLào. Dãy núi kéo dài dằng dặc, liên tiếp không ngừng, dài chừng 1.100 kilômét (680 dặm Anh), dốc phía đông cao chót vót, ép sát đồng bằng duyên hải hẹp nhỏ. Đỉnh núi cao nhất có đỉnh Phou Bia cao 2.819 mét, đỉnh Phu Xai Lai Leng cao 2.720 mét, đỉnh Ngọc Linh cao 2.598 mét so với mức mặt biển. Dãy núi chỉ có số ít đường đèo, trọng đó trọng yếu nhất chính là đèo Mụ Giạ, là một phần của đại lộ xuyên Á 131 (AH131) nối liền vịnh cảng Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh với Thà Khẹt, tỉnh Khăm Muộn; ngoài ra vẫn có đèo Keo Nưa là một phần của đại lộ xuyên Á 15 (AH15) nối liền ngã ba Bãi Vọt, Hà Tĩnh với Thà Khẹt, Khăm Muộn.

Dãy núi Trường Sơn có hướng tây bắc - đông nam, nghiêng đổ vào bên trong Việt Nam, là biên giới tự nhiên của Việt Nam, LàoCampuchia. Toàn bộ Trường Sơn chia làm hai phần Trường Sơn Nam và Trường Sơn Bắc. Địa thế núi Trường Sơn Bắc cao sừng sững, đỉnh núi cao phần nhiều đạt từ 1.500 - 2.000 mét trở lên, trong đó Phu Xai Lai Leng là đỉnh núi cao nhất. Địa thế núi Trường Sơn Nam khá thấp, và lại dần dần chuyển tiếp về gò đồi và cao nguyên hình dạng sóng. Dốc phía tây của dãy núi khá thoai thoải, tạo thành cao nguyên bên trong nước LàoCampuchia; dốc phía đông gần như thẳng đứng, ép sát bờ biển, có nhiều dốc dựng đứng và mũi đất lấn ra biển. Khoáng sản phong phú, nhiều rừng rậmđộng vật hoang dã. Dãy núi Trường Sơn đã tạo thành khung xương của địa hình Việt Nam. Trong đó, dốc phía đông của dãy núi Trường Sơn từ sông Lam đến sông Vu Gia, địa thế cao chót vót, sát gần bờ biển, là bộ phận hẹp nhất của cả nước Việt Nam. Dốc phía tây thì địa thế bằng phẳng, có xu hướng nghiêng về thềm sông Mê Kông. Lúc chiến tranh Việt Nam, đường mòn Hồ Chí Minh nổi tiếng đi sát bên dãy núi Trường Sơn qua lại thông suốt miền trungmiền nam Việt Nam, rất nhiều chuyện xưa truyền kì trong lịch sử chiến tranh Việt Nam đã xảy ra ở chỗ này.